Gan nhiễm mỡ xảy ra khi chất béo tích tụ trong gan. Có một lượng nhỏ chất béo trong gan là bình thường, nhưng quá nhiều có thể trở thành một vấn đề sức khỏe, thậm chí nghiêm trọng...
Gan nhiễm mỡ là bệnh rất phổ biến nhưng mọi người lại cho rằng nó vô hại. Thực tế gan nhiễm mỡ có thể gây ra viêm gan, xơ gan, thậm chí dẫn tới ung thư gan nếu bệnh không được chữa trị trong suốt thời gian dài.
Khi gan nhiễm mỡ phát triển ở những người uống nhiều rượu, gọi là bệnh gan nhiễm mỡ do rượu (AFLD). Ở những người không uống rượu, được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
Nguyên nhân gan nhiễm mỡ
Nguyên nhân phổ biến nhất của gan nhiễm mỡ là uống quá nhiều rượu bia, đồ uống có cồn.
Đồ uống có cồn: Nguyên nhân phổ biến nhất của gan nhiễm mỡ là uống quá nhiều rượu bia, đồ uống có cồn. Bên cạnh đó chúng còn làm giảm hiệu quả điều trị bệnh của các loại thuốc.
Béo phì: Nguy cơ bị bệnh gan nhiễm mỡ ở người béo phì cao gấp nhiều lần người có trọng lượng bình thường. Cơ thể của người béo phì thường xuyên cung cấp chất béo vượt ngưỡng cơ thể hấp thu nên gây ra hiện tượng tích tụ mỡ trong gan.
Mỡ máu cao: Lipid trong máu đi qua gan quá nhiều thì hàm lượng cholesterol trong máu tăng cao, nếu vượt quá khả năng chuyển hoá của gan sẽ làm mỡ trong máu tồn đọng trong gan sinh ra gan nhiễm mỡ.
Tiểu đường: Bệnh tiểu đường bản chất là rối loạn chuyển hoá gluco, đường huyết cao sẽ tạo thành một lớp bao phủ khiến gan mất đi chức năng chuyển hoá cholesterol dẫn tới tình trạng tích tụ nhiều cholesterol gây ra gan nhiễm mỡ.
Sút cân quá nhanh: Sút cân quá nhanh khiến cơ thể không tổng hợp được apolipoprotein làm cho triglyceride tích tụ trong gan, lâu ngày sẽ gây thừa mỡ trong gan.
Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Một số loại thuốc điều trị mỡ máu, lao phổi có thể có tác dụng phụ gây tổn thương gan, làm gan nhiễm mỡ.
Biểu hiện của gan nhiễm mỡ qua tưng giai đoạn
Giai đoạn 1
Đây là giai đoạn nhẹ nhất, ít nguy hiểm, không có biểu hiện gì nên rất khó phát hiện bệnh. Lượng mỡ trong gan chiến khoảng 5 – 10% tổng trọng lượng lá gan. Nên nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì có thể chữa khỏi.
Giai đoạn 2
Đây là giai đoạn tích tụ, nuôi bệnh. Lượng mỡ trong gan chiếm 10 – 20% tổng trọng lượng lá gan nên đã xuất hiện những biểu hiện như chán ăn, khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn, mệt mỏi… Những biểu hiện này rất phổ thông nên bệnh nhân thường chủ quan, không đi kiểm tra sức khoẻ nên bệnh có cơ hội phát triển nặng thêm và nhanh chóng chuyển biến xấu sang giai đoạn 3.
Giai đoạn 3
Đây là giai đoạn tiến triển cuối cùng của bệnh, lượng mỡ chiếm tới 20 – 30% tổng trọng lượng lá gan. Bệnh nhân sẽ cảm thấy đau tức hạ sườn bên phải, vàng da, vàng mắt, u mạch nổi lên trên da, chán ăn, mệt mỏi, sút cân nhanh chóng. Ngoài ra bệnh nhân còn bị rối loạn nội tiết tố, một số ít bệnh nhân nam phát triển tuyến vú, cương dương. Nữ giới thì tắc rong kinh, rối loạn kinh nguyệt.
Bệnh ở giai đoạn này không thể chữa trị được, chỉ điều trị giảm nhẹ và phòng tránh biến chứng dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan, ung thư gan.
Hậu quả của gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ xảy ra khi chất béo tích tụ trong gan, lượng mỡ quá nhiều sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe nghiêm trọng
Viêm gan nhiễm mỡ
Mỡ bao phủ các tế bào gan ngày càng nhiều làm cho chức năng gan suy giảm, hạn chế vai trò chống độc của gan, tạo điều kiện thuận lợi cho các độc tố, vi rút, vi khuẩn, kí sinh trùng từ ruột và bên ngoài xâm nhập gây bệnh viêm gan.
Viêm gan nhiễm mỡ khiến gan nhanh chóng suy kiệt, từ đó làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ, làm tăng tỉ lệ tử vong. Vì vậy, bệnh viêm gan nhiễm mỡ rất cần được tầm soát sớm để ngăn ngừa biến chứng nguy hại này.
Xơ gan
Gan nhiễm mỡ làm cho các tế bào hoạt động quá mức tạo ra các sợi xơ. Những chất xơ này ngày càng nhiều lên gây tổn thương, hoại tử các tế bào gan, làm biến đổi cấu trúc gan, hình thành các mô sẹo làm cho gan bị chai cứng, không còn khả năng phục hồi dẫn tới xơ gan.
Ung thư gan
Gan nhiễm mỡ âm thầm tiến triển và tác hại lớn nhất của nó là ung thư gan. Ung thư gan hình thành dựa trên sự phát triển của bệnh lý xơ gan do thoái hoá mỡ.
Một số người bị bệnh gan nhiễm mỡ phát triển các biến chứng, bao gồm cả sẹo gan (xơ hóa gan). Trong trường hợp bị xơ hóa gan nghiêm trọng có thể dẫn đến suy gan - một tình trạng đe dọa tính mạng.
Phòng ngừa và điều trị gan nhiễm mỡ như thế nào?
Hiện nay, chưa có loại thuốc nào được công nhận để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ và cần có thêm nhiều nghiên cứu để phát triển và thử nghiệm các loại thuốc điều trị tình trạng này.
Trong nhiều trường hợp, thay đổi lối sống có thể giúp đảo ngược hầu hết các giai đoạn của bệnh gan nhiễm mỡ như:
- Hạn chế hoặc tránh uống rượu
- Thực hiện các bước để giảm cân
- Thay đổi chế độ ăn uống của bạn: Ăn một chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng có ít calo dư thừa, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa...
- Tập thể dục ít nhất 30 phút hầu hết các ngày trong tuần
Một số bệnh nhiễm trùng do virus cũng có thể làm tổn thương gan. Để bảo vệ sức khỏe lá gan cần tiêm vaccine phòng bệnh viêm gan A và viêm gan B. Tùy thuộc vào tình trạng của người bệnh, có thể cần tầm soát viêm gan C thường xuyên.
Chế độ ăn uống cho bệnh gan nhiễm mỡ
Cần điều chỉnh chế độ ăn uống để giúp điều trị tình trạng bệnh và giảm nguy cơ biến chứng.
Nếu bị bệnh gan nhiễm mỡ, cần điều chỉnh chế độ ăn uống để giúp điều trị tình trạng bệnh và giảm nguy cơ biến chứng.
Cân bằng chế độ ăn uống: Cố gắng chọn thực phẩm từ tất cả các nhóm thực phẩm. Điều này bao gồm trái cây và rau tươi, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc, sữa ít chất béo và chất béo, dầu lành mạnh.
Gan nhiễm mỡ nên ăn gì?
Ăn nhiều rau củ quả: Rau củ quả chứa nhiều chất chống oxy hoá, giầu chất xơ có thể giúp ngăn ngừa tích tụ mỡ trong gan, hạ cholesterol trong máu và tế bào gan
Dầu thực vật: Chất béo không bão hoà có trong dầu thực vật có thể làm giảm cholesterol, giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ và kiểm soát lượng đường trong máu.
Đạm từ trứng, sữa, thịt, cá, các loại đậu đỗ… Cấu tạo cơ thể cần có mỡ để chuyển hoá các chất trong cơ thể, vì vậy không nên kiêng tuyệt đối mỡ. Bệnh nhân nên chuyển sang ăn những loại dễ hấp thu như mỡ có trong cá…
Cá tươi: Là loại thực phẩm ít chất béo, giàu axit omega – 3, giúp giảm nồng độ cholesterol, giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ và giảm nguy cơ ung thư.
Thảo dược thiên nhiên: Cây an xoa, atiso, trà xanh, lá sen… đều có tác dụng giảm lượng mỡ trong gan, thải độc gan, thanh nhiệt và điều hoà cơ thể.
Gan nhiễm mỡ kiêng ăn gì?
Hạn chế chất béo, mỡ động vật: Mỡ động vật chứa nhiều axit béo no (bão hoà) và có khả năng tái tạo cholesterol. Sử dụng nhiều mỡ động vật khiến gan không bài tiết được mỡ dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ
Thực phẩm giàu cholesterol: trứng lộn, nội tạng động vật, đồ chiên rán, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn chứa lượng cholesterol rất cao.
Không ăn nhiều thịt đỏ: thịt bò, thịt dê chứa nhiều protein, chuyển hoá tại gan. Gan không chuyển hoá được sẽ làm tăng lượng mỡ tồn đọng khiến bệnh gan nhiễm mỡ càng trầm trọng hơn.
Hoa quả chứa hàm lượng fructose cao: Việc tránh ăn các loại quả chứa nhiều fructose như quả vải, nho khô, việt quất ngọt, chà là, quả lựu…sẽ giúp giảm gánh nặng cho gan, phòng ngừa gan nhiễm mỡ.
Gia vị cay nóng: ớt, hồ tiêu, gừng, riềng, tỏi, cà phê là những gia vị cay nóng có mặt trong danh sách không nên ăn của bệnh nhân gan nhiễm mỡ.
Chất kích thích như rượu, bia, đồ uống chứa cồn: đây là nguyên nhân chính gây bệnh về gan. Chúng làm cho gan quá tải, suy giảm chức năng. Không chỉ làm tổn thương các mô gan mà còn dẫn đến xơ gan, đột biến tế bào có thể gây ung thư gan.
Thay đổi lối sống lành mạnh là một trong những biện pháp ngăn ngừa giúp giảm nguy cơ tổn hại tới gan của bạn!
Xem thêm:
Hotline/zalo: 0968 496 905
Đắng Miệng - Cảnh Báo Dấu Hiệu Chức Năng Gan Suy Giảm
7 Đồ Uống Buổi Sáng Tốt Nhất Để Khởi Đầu Ngày Mới Tràn Đầy Năng Lượng
Xuyên Tâm Liên: Thảo Dược Chữa Cảm Lạnh, Viêm Họng, Viêm Phổi Và Bảo Vệ Gan Hiệu Quả
Diệp Hạ Châu: Cây Thuốc Nam Quý Giá và Công Dụng Tuyệt Vời
Sâm tố nữ - Thảo dược quý cho phái đẹp
Giải độc gan đúng cách– Phương pháp bảo vệ lá gan khỏe mạnh mỗi ngày
Các phương pháp thanh lọc cơ thể tự nhiên để loại bỏ độc tố
Nhận diện 8 dấu hiệu cơ thể cần được thanh lọc
Sự Thật Bất Ngờ Về Các Loại Trái Cây Hỗ Trợ Điều Trị Ung Thư
Bí quyết tận dụng những lợi ích tuyệt vời của khổ qua rừng cho sức khỏe
